Attica Bank: Το βοσκοτόπι του Καλογρίτσα

Πάρτυ «ημετέρων» είχε στηθεί στην Τράπεζα Αττικής, με τον Χρήστο Καλογρίτσα να κάθεται πρώτο τραπέζι-πίστα. Το πόρισμα των 150 σελίδων που συντάχθηκε μετά τον έλεγχο που διενήργησε στην Αttica Bank επί δυόμισι μήνες το στέλεχος της ΕΚΤ/SSM Σόνια Σάουμπ, επικεφαλής κλιμακίου 13 ειδικευμένων στελεχών τόσο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού όσο και της ΤτΕ, αποκαλύπτει μια προκλητική και εξοργιστικά ευνοϊκή μεταχείριση του «κόκκινου» εργολάβου....
Μόνο το 2015, χρονιά που η τράπεζα δάνεισε στην κατασκευαστική εταιρεία του κ. Καλογρίτσα 50,5 εκατ. ευρώ, η Αttica Bank έκανε 39 διευκολύνσεις για τις οποίες θα έπρεπε να αξιολογήσει και πάλι τη σχέση της με τον συγκεκριμένο πελάτη, αλλά και τις 39 φορές... το παρέλειψε. 

Ο κ. Χρήστος Καλογρίτσας πρέπει να ήταν ο μοναδικός άνθρωπος στην Ελλάδα που το 2015 έβρισκε πάντα ανοιχτές πόρτες και προθυμία εξυπηρέτησης από την τράπεζα, όταν οι Ελληνες στέκονταν στις ουρές των ATM λόγω capital controls, ενώ άλλοι υποχρεώνονταν να κλείσουν τις εταιρείες τους λόγω έλλειψης ρευστού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της καλής διάθεσης και πίστης με την οποία αντιμετώπιζε η Αttica Bank την κατασκευαστική εταιρεία Τοξότης Α.Ε. του κ. Καλογρίτσα είναι ότι τον Νοέμβριο 2015 η Αττικής ενέκρινε να αντικαταστήσει μετρητά 15 εκατ. ευρώ, τα οποία κρατούσε ως εγγύηση για δάνειο 20 εκατ. που του είχε δώσει τον Μάιο του 2015, με συμβάσεις δημοσίων έργων αξίας 30 εκατ. ευρώ. 

Η ιδιαίτερη μεταχείριση του κ. Καλογρίτσα και της εταιρείας του είχε φτάσει σε προκλητικό σημείο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συντάκτες του πορίσματος αναφέρουν ότι δεν βρήκαν στην Αttica Bank τις εγκρίσεις της διοίκησης για τη χορήγηση δανείων στην κατασκευαστική εταιρεία του κ. Καλογρίτσα. Η Τράπεζα Αττικής όχι μόνο διευκόλυνε τον «κόκκινο» εργολάβο να πάρει πίσω τα μετρητά του, αλλά ταυτόχρονα άνοιγε με ευκολία τα ταμεία της να πάρει όσα χρήματα επιθυμούσε. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πόρισμα αναφέρεται ότι τον Ιούνιο του 2014 η Τοξότης Α.Ε. είχε σύμβαση ανακυκλούμενου δανείου ύψους 10 εκατ. ευρώ. Τον Απρίλιο 2015 το πιστωτικό όριο από τα 10 εκατ. αυξήθηκε στα 50 εκατ. ευρώ και τον επόμενο μήνα, δηλαδή τον Μάιο, στα 100 εκατ. ευρώ! Η ομάδα των ελεγκτών καταγράφει ότι δεν βρήκαν στην τράπεζα εσωτερικά έγγραφα τα οποία να δικαιολογούν την αύξηση του ορίου στα 50 εκατ. και τον επόμενο μήνα στα 100 εκατ. Μήπως η γραμμή των 100 εκατ. άνοιξε στο μιλητό;... 

Δεν ήταν όμως μόνο η άνετη πρόσβαση που είχε ο κ. Καλογρίτσας στον τραπεζικό δανεισμό της Αttica Bank. Η παροχή χρήματος γινόταν και με εξαιρετικά ελκυστικούς όρους. Στο πόρισμα αναφέρεται ότι πήρε δάνειο με επιτόκιο μόλις 2,6% πάνω από το επιτόκιο καταθέσεων, κάτι που απείχε πολύ από την πολιτική τιμολογήσεων της τράπεζας. Η Αttica Bank όμως φρόντιζε να διευκολύνει τον καλύτερο πελάτη της και για τον τρόπο πληρωμής των δόσεων ώστε να μη ζοριστεί. 

Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι τον Νοέμβριο του 2015 η τράπεζα ενέκρινε αναχρηματοδότηση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της Τοξότης Α.Ε. με τη χορήγηση ομολογιακού δανείου 19,5 εκατ. ευρώ. Το δάνειο δόθηκε με διετή περίοδο χάριτος και μια εφάπαξ καταβολή 14,5 εκατ. μετά από δέκα χρόνια. Οι λεγόμενες και «bullet πληρωμές», όπου η τράπεζα δίνει τα χρήματα του δανείου και ο επιχειρηματίας τα εξοφλεί στη λήξη του δανείου με μια πληρωμή, φαίνεται ότι ήταν συνηθισμένη πρακτική μεταξύ Αttica Bank και Τοξότη. Γιατί και για ένα ομολογιακό δάνειο 11 εκατ. ευρώ που πήρε τον Ιανουάριο 2015 προέβλεπε επίσης την αποπληρωμή του σε βάθος χρόνου. 

Στην Τράπεζα Αττικής δεν φαίνεται να ερευνούσαν ούτε και να τεκμηρίωναν την οικονομική κατάσταση της κατασκευαστικής του κ. Καλογρίτσα. Αναφορικά με δάνεια που είχε πάρει το 2015, οι ελεγκτές σημειώνουν ότι στις προτάσεις για την έγκριση των δανείων δεν υπάρχουν αξιολογήσεις της εταιρείας, ούτε ανάλυση επιβαρυντικών οικονομικών στοιχείων. Οι ελεγκτές -που σημειώνουν ότι η ΙCAP αξιολογεί την πιστοληπτική ικανότητα της Τοξότης Α.Ε. με τη διαβάθμιση G- αναφέρουν ότι από την πρόταση να δοθεί το δάνειο δεν μπορεί ο αναγνώστης της να καταλάβει τη σχέση της εταιρείας με την τράπεζα. Δηλαδή τα έγγραφα για να δοθούν τα δάνεια συντάσσονταν κατά τρόπο που δεν επιτρέπουν να καταλάβει εύκολα κανείς πόσα χρήματα είχε δανειστεί συνολικά ο επιχειρηματίας. Οπως εντόπισαν οι ελεγκτές του SSΜ, το 2015 η Τοξότης A.E. δανειοδοτήθηκε συνολικά από την Αττικής με 50,5 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα τον Ιανουάριο αρχικά πήρε 11 εκατ., τον Μάιο 20 εκατ. επιπλέον, και τον Νοέμβριο ακόμη 19,5 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, η ευνοϊκή μεταχείριση του κ. Καλογρίτσα από την Τράπεζα Αττικής συνεχίστηκε και το 2016. Ειδικότερα ο επιχειρηματίας μέχρι και τον Ιούνιο πήρε συνολικά δάνεια 22,6 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, το 2016 του δόθηκε ένα ακόμη δάνειο 7,6 εκατ., ενώ στις 27 Ιουνίου, πέντε ημέρες πριν από την υποβολή των αιτήσεων για τον διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών, δανειοδοτήθηκε από την Αttica Bank με ακόμη 15 εκατ. ευρώ. Το πάρτυ που είχε στηθεί με αθρόες χρηματοδοτήσεις «στους δικούς μας ανθρώπους» έπληξε σοβαρά την Αttica Bank. Οι ελεγκτές καταγράφουν πλήθος προβλημάτων, παρατυπιών και παραπτωμάτων όσον αφορά τον τρόπο που ασκούσαν τη διοίκηση στη μοναδική μη συστημική τράπεζα. Προφανώς αυτή η ελευθερία χειρισμών ασκούσε μεγάλη γοητεία στον ΣΥΡΙΖΑ και είχε κάνει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης να μιλάει για την ανάγκη δημιουργίας ενός παράλληλου τραπεζικού συστήματος, προκαλώντας νευρική κρίση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. 

Ο Καλογρίτσας πρέπει να ήταν ο μοναδικός άνθρωπος στη χώρα που το 2015 έβρισκε πάντα ανοιχτές πόρτες στην τράπεζα, όταν οι Ελληνες στέκονταν στις ουρές των capital controls 
Τράπεζα στον αυτόματο

Ο SSM εντοπίζει στο πόρισμα για την Αttica Bank ανεπαρκή σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου, ενώ σε όλη τη διάρκεια του 2015 απουσίαζαν από τις συνεδριάσεις του κάποια μέλη. Η Επιτροπή Ελέγχου αλλά και η εποπτεία διαχείρισης κινδύνου ήταν αναποτελεσματική. Το Τμήμα Καθυστερήσεων δεν ήταν σωστά οργανωμένο, ενώ περιγράφονται προβλήματα σχετικά με την ανεξαρτησία της Μονάδας Διαχείρισης Κινδύνου. Η τράπεζα, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο του πορίσματος, αν δεν ήταν αφημένη στον «αυτόματο», διοικούνταν στα τυφλά. Τιμολογούσαν τα δάνεια κάτω του κόστους, δεν παρακολουθούσαν επαρκώς τον προϋπολογισμό, τα κριτήρια του επιχειρηματικού δανεισμού ήταν ανεπαρκή, δεν υπήρχαν όρια πιστοδοτήσεων ανά πελάτη, υπήρχαν κίνδυνοι που συνδέονταν με νομικές συμβάσεις, όπως και ελαττώματα στη συχνότητα επαναξιολόγησης των εγγυήσεων και αντιφατικά δεδομένα για την αξία των εγγυήσεων στη βάση δεδομένων της τράπεζας. Ειδική μνεία γίνεται στα προβλήματα του πληροφορικού συστήματος της τράπεζας. Οι ελεγκτές μιλούν για ασυντόνιστες στρατηγικές επενδύσεις σε πληροφορικά συστήματα και ανεπαρκή παρακολούθηση του προϋπολογισμού πληροφορικών συστημάτων και των σημαντικών έργων πληροφορικής. 

Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου

Μία από τις πιο σοβαρές πτυχές του πορίσματος που υποβλήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2016 εντοπίζει «άμεση ή έμμεση χρηματοδότηση της Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου από την ίδια την τράπεζα» κατά τη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης στα τέλη του 2015. Σύμφωνα με πληροφορίες, τμήμα της αύξησης κεφαλαίου της Attica Bank και συγκεκριμένα περίπου 60 εκατ. κρίνονται παράτυπα γιατί θεωρείται ότι καλύφθηκαν με αυτοχρηματοδότηση. Δηλαδή μέρος της αύξησης κεφαλαίου καλύφθηκε με ίδια μέσα, μέσω δανεισμού. 

Το γεγονός αυτό αυξάνει τα κεφάλαια που αναζητά τώρα η νέα διοίκηση της Τράπεζας Αττικής, η οποία τοποθετήθηκε και εγκρίθηκε από τη γενική συνέλευση των μετόχων αφού προηγήθηκε η μετωπική σύγκρουση της κυβέρνησης με τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Η κυβέρνηση υπαναχώρησε και υποχρεώθηκε να αποδεχθεί τον κ. Θεόδωρο Πανταλάκη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, αντί του κ. Παναγιώτη Ρουμελιώτη, που είχε ήδη προωθήσει και ο οποίος τελικά ανέλαβε καθήκοντα μη εκτελεστικού προέδρου. 

Η Τράπεζας Αττικής μετά το stress test στο οποίο την υπέβαλε η Τράπεζα της Ελλάδος κλήθηκε το 2015 να προχωρήσει με βάση το δυσμενές σενάριο σε αύξηση κεφαλαίου κατά 748 εκατ. ευρώ. Τελικά κατάφερε να συγκεντρώσει 681 εκατ. και το υπόλοιπο πρέπει να καλυφθεί προκειμένου να ενισχύσει την κεφαλαιακή της θωράκιση. Αν κριθεί από τον SSM παράτυπο ένα τμήμα της αύξησης, μεγαλώνει το ποσό των κεφαλαίων που πρέπει να συγκεντρώσει. Η Attica Bank έχει υψηλό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, η κεφαλαια­κή εκκρεμότητα όμως δεν μπορεί να διαιωνίζεται. Η νέα διοίκησή της έχει επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για να αντιμετωπίσει το πλήθος προβλημάτων που έχουν συσσωρευτεί. 

Επιπλέον, η τράπεζα πρέπει ως το τέλος του 2017 να συγκεντρώσει και 100 εκατ. ευρώ για να υποκαταστήσει την κρατική βοήθεια που είχε πάρει με μορφή προνομιούχων μετοχών με τον νόμο Αλογοσκούφη, καθώς το 2018 ο SSM δεν θα προσμετρά τις προνομιούχες μετοχές στα βασικά κεφάλαια της τράπεζας. Συνεπώς η διοίκηση της Attica Bank θα πρέπει να βρει κεφάλαια της τάξης των 200 εκατ. ευρώ το αργότερο μέχρι το τέλος του 2017. Ταυτόχρονα η νέα διοίκηση καλείται άμεσα να αντιμετωπίσει και τα προβλήματα του δανειακού χαρτοφυλακίου της τράπεζας. Τα δάνεια της τράπεζας είναι κυρίως προς μικρομεσαίες εταιρείες. Το συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιο ανέρχεται στα 3,7 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 2,2 δισ. είναι δάνεια σε καθυστέρηση, δηλαδή κόκκινα δάνεια. 

«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει διορίσει ούτε κλητήρα»

Τι υποστηρίζουν πηγές της αντιπροεδρίας της κυβέρνησης 

«Στην Τράπεζα Αττικής δεν υπάρχει κάτι που να αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ. Ηταν επί χρόνια παραμάγαζο προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά εμείς δεν έχουμε διορίσει ούτε κλητήρα, ούτε κολλητό, ούτε μάνατζερ». Αυτό λένε για την υπόθεση πηγές της αντιπροεδρίας της κυβέρνησης επισημαίνοντας ότι το πόρισμα της Τραπέζης της Ελλάδος περιέχει κυρίως ευρήματα που σχετίζονται με τα κενά στη διαχείριση και τη λειτουργία της, ζητήματα συμμόρφωσης με τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης και της τραπεζικής ένωσης αλλά όχι θέματα που υπάγονται στη Δικαιοσύνη. 

Οι ίδιες πηγές έλεγαν επίσης ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ως αρμόδιος για τον τραπεζικό τομέα, είχε δώσει εντολή στις διοικήσεις όλων των τραπεζών να λειτουργούν χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις και μάλιστα να τον ενημερώνουν άμεσα σε περίπτωση που υπουργός ή άλλο πολιτικό πρόσωπο επιχειρούσε παρέμβαση, ακόμα και εάν επρόκειτο για ανώδυνα ή θεμιτά ζητήματα, έτσι ώστε να μην υπάρχει η παραμικρή σκιά για την κυβέρνηση. Οσο για τις σχέσεις με τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι η αντιπροεδρία έχει καλή συνεργασία με τον κ. Γιάννη Στουρνάρα, σέβεται την ανεξαρτησία του και τον στηρίζει, εφόσον βέβαια πρόκειται για τα θεσμικά του καθήκοντα. Οταν όμως πρόκειται για τοποθετήσεις πολιτικές, όπως οι δημόσιες διαπιστώσεις σε διεθνές ακροατήριο ότι η διαπραγμάτευση κόστισε 86 δισ. ευρώ, είναι φυσικό, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να υπάρχει διαφωνία και διαρκής προσπάθεια να ισορροπήσει η κατάσταση. 
Γ.Χ.Π. 

Πηγή: protothema.gr