Άρθρο του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου
Η παρέμβαση της
τρόικας στα ελληνικά πράγματα αποτελεί έκφραση και πρακτική του αυταρχικού νεοφιλελευθερισμού,
δηλαδή του πλέον αντιδημοκρατικού φιλελευθερισμού που έχουν βιώσει οι πολίτες της
ΕΕ. Αυτό νομιμοποιήθηκε πολιτικά από την επιτακτική ανάγκη αντιμετώπισης της πιστωτικής
κρίσης που μετεξελίχθηκε σε σοβαρή κρίση ρευστότητας.
Ωστόσο και στην
πραγματικότητα ήταν η επιτροπεία της τρόικας και τα μνημόνια που μετέτρεψαν την
πιστωτική κρίση σε κρίση ρευστότητας με δραματική επιδείνωση του Κοινωνικού
Ζητήματος στην Ελλάδα, η οποία (κρίση ρευστότητας και επενδυτικών κεφαλαίων) δεν
μπορεί να αντιμετωπισθεί στα σοβαρά χωρίς δραστική απομείωση του ελληνικού χρέους
και την ανάπτυξη ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών εργαλείων που θα αποτελέσουν το νέο
μείζον επενδυτικό όχημα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Αυτά, εάν
και εφόσον προκρίνεται η παραμονή στην ευρωζώνη.
Αυτά τα
οποία αποτελούν τη σημερινή συμφωνία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τους παράγοντες
της τρόικας είναι πρόνοιες για την επέκταση του καθεστώτος στασιμοχρεοκοπίας
που παραπέμπει φαντασιακά και όχι στενά εννοιολογικά στον στασιμοπληθωρισμό.
Στην δεύτερη περίπτωση είναι η .......
διάχυση στην αγορά της αύξησης του κόστους
επένδυσης που προκαλεί πληθωρισμό. Μια στρατηγική της ολιγοπωλιακής ή
μονοπωλιακής οργάνωσης της καπιταλιστικής διαδικασίας που αποτρέπει άλλες επιχειρήσεις
να επενδύσουν περαιτέρω. Εδώ κλείνουν επιχειρήσεις και αυξάνεται η ανεργία, ενώ
στρεβλώνεται η οικονομία της αγοράς με την παραγωγή να μην μπορεί να
παρακολουθήσει τον πληθωρισμό προσφοράς και άρα να μην μεγεθύνεται τελικά η
αύξηση της προσφοράς αγαθών, όπως προβλέπει ο νόμος της προσφοράς.
Στην
περίπτωση της στασιμοχρεοκοπίας, έχουμε ακόμη πιο έντονες τις κοινωνικές συνέπειες
του στασιμοπληθωρισμού, υπό συνθήκες ωστόσο αντιπληθωρισμού και λιτότητας με παράλληλη
μείωση του δημοσιονομικού και εμπορικού ελλείμματος. Εδώ έρχεται η εσωτερική υποτίμηση
με τον δραστικό περιορισμό της κυκλοφορίας ευρώ στην ελληνική αγορά να εμφανιστεί ως διορθωτής των τάσεων στασιμοπληθωρισμού
που προκαλεί η ίδια η ολιγοπωλιακή διάρθρωση της ελληνικής αγοράς και το
κρατικοδίαιτο σύστημα ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας. Δηλαδή, το πρόγραμμα της
τρόικας για να αναστρέψει τις συνέπειες / οικονομικές στρεβλώσεις που προκαλούν
τα κρατικοδίαιτα ολιγοπώλια στην Ελλάδα, έρχεται παραδόξως να ενισχύσει τις τάσεις
σχηματισμού μονοπωλίων και ολιγοπωλίων, εστιάζοντας παράλληλα στην δραστική μείωση
των μισθών! Μειώνει, δηλαδή, τον ένα παράγοντα που προκαλεί πληθωρισμό, ενώ
ενισχύει τον άλλον, επιβραδύνοντας έτσι δραστικά τον ρυθμό ανάπτυξης και φυλακίζοντας
για πολλά χρόνια την ελληνική εθνική οικονομία στην ύφεση. Αυτό έχει ως συνέπεια
η ελληνική αγορά από αναπτυγμένη να μεταβληθεί σε υπο-ανάπτυξη, με την
προσδοκία η βύθισή της να ενισχύσει τη συσσώρευση, μεγεθύνοντας πάλι
διαστρεβλωτικά με οικονομικούς όρους το ποσοστό κέρδους της επένδυσης.
Πρόκειται,
με δύο λόγια, αναγνώστη μου, για μια παλαβή επιχείρηση, με τον μηχανισμό της στασιμοχρεοκοπίας
να αντιμετωπίσεις τις μόνιμες τάσεις στασιμοπληθωρισμού της ελληνικής οικονομίας,
προκαλώντας στη συνέχεια και αφού αποκατασταθεί απολύτως η ρευστότητα (θεωρητικά)
πάλι στασιμοπληθωρισμό, αλλά αυτή τη φορά σε μια υπανάπτυχτη αγορά, με ήδη πολύ
μεγάλη ανεργία και αφυδατωμένη, μετά από τόσα χρόνια «κατανάλωσης λίπους», εσωτερική
ζήτηση.
Αυτό δεν σημαίνει
απλώς πως «τα μνημόνια απέτυχαν», όπως λέει ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων Γκι
Φέρχοφστατ, αλλά πως ανατροφοδοτούν τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας, τις
οποίες, με την διαδικασία μάλιστα «σοκ και δέος», διακήρυξαν πως θα θεραπεύσουν!
«Τα Μνημόνια δεν ήταν τίποτε άλλο παρά
ασκήσεις επί χάρτου, που στόχευαν στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων (υψηλό
χρέος, υψηλά ελλείμματα) και όχι στις αληθινές αιτίες των προβλημάτων που ήταν
η διαφθορά, το πελατειακό κράτος, η γραφειοκρατία, τα κλειστά επαγγέλματα και
τα ολιγοπώλια στην αγορά», λέει ο κ. Γκι Φέρχοφστατ και με βρίσκει απολύτως
σύμφωνο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
ήρθε στα πράγματα υποστηριζόμενος από το μεγαλύτερο τμήμα της προοδευτικής
ελληνικής κοινωνίας, για να συμβάλλει στην παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας, πρωταρχικώς
μέσω της αντιμετώπισης των διαρθρωτικών στρεβλώσεων της ελληνικής οικονομίας,
γεγονός που θα ανέτρεπε εκ των έσω το καθεστώς στασιμοχρεοκοπίας και
προκαλώντας είτε για την άμεση ευρωπαϊκοποίηση της ελληνικής κρίσης – με επίλυση
του ζητήματος της ρευστότητας και των επενδύσεων – είτε για την αυθεντική ελληνοποίηση
του ζητήματος με συντεταγμένη και αποζημιωμένη έξοδο από την ευρωζώνη, η οποία
θα ακολουθείτο ασφαλώς από μία γενναία αναδιάρθρωση του λεγόμενου χρέους προς τον
επίσημο τομέα. Με άλλα λόγια, σε αυτό που ήλπιζε ο ριζοσπάστης δημοκρατικός
υποστηρίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ, εκφράζει σήμερα την απογοήτευσή του ένας ευρωπαίος
φιλελεύθερος ηγέτης.
Δεν είναι
παράδοξο αυτό; Δεν είναι παράδοξο εγώ να συμφωνώ ως προς αυτό με τον Γκι Φέρχοφστατ;
Είναι παράδοξο με την έννοια του δημοκρατικού παραδόξου, το οποίο
αντιμετωπίζεται αποκλειστικά με την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών στην ΕΕ
και στην Ελλάδα και όχι με τις σταλινικές πρακτικές του αυταρχικού
νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος υποστηρίζει πως η δημοκρατία σταματά εκεί που
αρχίζει η αγορά, ή πως απαιτούνται βήματα οπισθοχώρησης της δημοκρατίας στην
Ελλάδα και στην ΕΕ για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών, όπως δήλωσε αρχικά
ο Γιώργος Παπανδρέου για να συμφωνήσουν μαζί του όλοι οι υπόλοιποι πρωθυπουργοί
της κρίσης και μετά από πολλές προσωπικές μεταμορφώσεις και ο κ. Αλέξης Τσίπρας
με την σειρά του.
Η κυβέρνηση
ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αντί να επιμείνει αδιαπραγμάτευτα στην ανάδειξη του πολιτικού
σκέλους της ελληνικής κρίσης της ευρωζώνης, αναδιπλώθηκε άγαρμπα εντός του πιο
σκληρού πυρήνα του οικονομικού, αντιδραστικού και αντιδημοκρατικού
φιλελευθερισμού στο πλαίσιο της στρατηγικής της τρόικας, για να αποφύγει
ακριβώς την δική της κρίση, στον βαθμό που επικεντρωνόταν στο διαρθρωτικό πρόβλημα της εθνικής μας οικονομίας
και στον ρόλο των κομμάτων, που συνεχίζουν να αντλούν πολιτική νομιμοποίηση από
ένα μίγμα πελατειακού κράτους και διαπλοκής. Πώς να θίξεις βάσιμα, ανυπόκριτα και
αποτελεσματικά το καθεστώς στασιμοχρεοκοπίας που θεμελιώθηκε δια του
προγράμματος της τρόικας, από την στιγμή που κλείνεις το μάτι στο πελατειακό
κράτος και στην διαπλοκή; Πώς θα μπορούσαν οι παράγοντες της τρόικας να
θεωρηθούν από κάποιον «αγνό» φιλελεύθερο, υποστηρικτές της επανίδρυσης του
ελληνικού κράτους σε μία πιο υγιή οικονομική βάση, αφού είναι φανερό πως όχι
απλώς «κάνουν τα στραβά μάτια» - όπως λέει ο Γκι Φέρχοφστατ, στην πελατειακή
πρακτική των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αλλά δείχνουν μάλλον να «κλείνουν το μάτι» στον δικό
τους πλέον Αλέξη;
Οι ριζοσπάστες
δημοκρατικοί έχουν πολλές δομικού χαρακτήρα διαφορές από τους φιλελεύθερους, σε
ένα όμως πράγμα είναι μάλλον απολύτως σύμφωνοι: Η πρακτική που ακολούθησε η
τρόικα στο ελληνικό ζήτημα και επί της οποίας διαπραγματεύθηκαν με μικροπολιτική
στόχευση όλες οι κυβερνήσεις της κρίσης, κατατείνει σε μία παράδοξη παράσταση,
όπου δια των «προσωρινών μέτρων» εναντίον της δημοκρατίας, καταλήγουμε σε
μόνιμα μέτρα απόλυτης διαστρέβλωσης του φιλελευθερισμού. Και αυτό προς δόξα και
τιμή των οικονομικών και πολιτικών μονοπωλίων και φυσικά της διαπλοκής!...