Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Το ζήτημα
δεν είναι να ανακαλύπτεις το 2016 πως πράγματι πτώχευσες το 2009, αλλά η
απόδοση ευθυνών σε αυτούς που διαμόρφωσαν τις συνθήκες πτώχευσης, σε αυτούς που
μεθόδευσαν τη συντεταγμένη μορφή της με κλιμακούμενη εσωτερική υποτίμηση και σε
αυτούς που, εντός της εξαετίας υφέσεως και φτωχοποιήσεως, δεν προέβησαν στην ορθολογική
πράξη μιας ριζοσπαστικής αναδιανομής από πάνω προς τα κάτω.
Το ζήτημα
είναι πως το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας λειτούργησε και συνεχίζει να συμπεριφέρεται
φοβικά και πελατειακά, μέσα και έξω από τη χώρα, για να μην αναλάβει την ευθύνη
του Κοινωνικού και Καπιταλιστικού ζητήματος που προέκυψε και συνεχίζει να απειλεί
ζωτικά τα δύο τρίτα του ελληνικού λαού, εξαιτίας δύο αλληλένδετων πολιτικών φαινομένων:
πτώχευση δημοσίου και τραπεζών από τη μια, και ......
μορφή διαχείρισης της πτωχευτικής
κρίσης που κατέληξε σε σοβαρή κρίση ρευστότητας, από την άλλη. Έτσι, η κρίση
πέρασε από την οικονομία στη κοινωνία και στους θεσμούς, για να λάβει εκεί καταστατική
μορφή.
Η αποτυχία
του ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται ακριβώς στην μη-παρέμβασή του με ένα ουσιαστικό τρόπο στη καταστατική
μορφή της ελληνικής κρίσης, διαμορφώνοντας ένα νέο καθεστώς αναδιανομής και διαπραγματευόμενος
σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο τα κεφάλαια και τους όρους της παραγωγικής
ανασυγκρότησης της χώρας. Οι κυβερνήσεις του Αλέξη Τσίπρα, με άλλα λόγια, δεν θέλησαν
ή δεν μπόρεσαν να μεταβάλουν τον καταστατικό χαρακτήρα της συγκεκριμένης
διαδικασίας πτώχευσης και φτωχοποίησης
που «κληρονόμησαν» από τις κατεστημένες πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες διαχειρίζονταν
τη κρίση μέχρι την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στη κυβερνητική εξουσία.
Αυτοί που κατηγορούν
τον Αλέξη Τσίπρα και το κόμμα του για λαϊκισμό, έχουν δίκιο σήμερα, επειδή ακριβώς
οι κυβερνήσεις του κ. Τσίπρα δεν τόλμησαν να επιφέρουν ριζοσπαστικές
μεταρρυθμίσεις στον καταστατικό χαρακτήρα της κρίσης, οι οποίες θα προνοούσαν υπέρ
της αναδιανομής και υπέρ του ανοίγματος στη κοινωνία. Αυτοί που τον κατηγορούν για λαϊκισμό και επικίνδυνο
ερασιτεχνισμό, θα είχαν λουφάξει σήμερα στο περιθώριο, αν οι κυβερνήσεις Τσίπρα
δοκίμαζαν με γνώση και αποφασιστικότητα, στο πλαίσιο ενός ανένδοτου πολιτικού αγώνα
μέσα και έξω, να μεταρρυθμίσουν τη κρίση και όχι να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις
της τρόικας, σαν να αποτελούσαν κάποια συνδικαλιστική οργάνωση.
Τα είχα επισημάνει
εγκαίρως, αν θυμάσαι αναγνώστη μου: Η Ελλάδα δεν είναι συνδικάτο, το οποίο
εκπροσωπείται από το υπουργικό συμβούλιο, σημείωνα! Δεν διαπραγματεύεσαι με την
τρόικα σαν συνδικαλιστής, αλλά ως πολιτικός, τόνιζα, αλλά προφανώς αυτό δεν μπορούσε
να πράξει ο κύριος Τσίπρας, σε αντίθεση με τον κύριο Βαρουφάκη και μερικούς άλλους
της πρώτης κυβέρνησης της «πρώτης φοράς αριστερά». Μα, αυτοί οι «παλαβοί» φταίνε
για την επιδείνωση της κατάστασης και τη δύσκολη θέση στην οποία περιήλθε ο πρωθυπουργός,
συνεχίζουν να λένε όσοι δεν ζήτησαν από τον λαό να συμφιλιωθεί με το συμβάν της
χρεοκοπίας – όπως έπραξα εγώ, για παράδειγμα – αλλά με το γεγονός πως «όλοι
μαζί τα φάγαμε»!
Η πτώχευση
είναι οικονομικό συμβάν, αγαπητέ αναγνώστη, το «όλοι μαζί τα φάγαμε», ωστόσο,
είναι αυτό που κάνει πολιτική, ορίζοντας τις κατηγορίες του καταστατικού
χαρακτήρα της φτωχοποιητικής πραγματικότητας. Απλά: Η πτώχευση για να μεταβληθεί
σε πολιτικό γεγονός, έχει ανάγκη να ενταχθεί σε ένα διαλογικό σχήμα (discursive schema), το οποίο να ορίζει τις κατηγορίες
και τα μέσα προσέγγισης και επίλυσης της κρίσης. Αυτά τα μέσα λαμβάνουν τη
μορφή θεσμών και οικονομικών (: υλικών) παρεμβάσεων - θέσπιση μέτρων - του κράτους,
υπό την επιτροπεία της τρόικας, για τη μεταρρύθμιση των σχέσεων στη κοινωνία,
στην αγορά, του κεφαλαίου και της εργασίας. Αν το «discursive schema» δομείται
στη βάση της ιδέας πως «όλοι μαζί τα φάγαμε», τότε η πτώχευση είναι ένα γεγονός
για το οποίο έχουμε όλοι οι έλληνες ευθύνη και άρα … δεν υπάρχει συγκεκριμένη
πολιτική ευθύνη, μόνον μέτρα επί μέτρων εσωτερικής υποτίμησης, που,
αποσκοπώντας να εξαλείψουν ταυτόχρονα το δημοσιονομικό και το εμπορικό έλλειμμα,
κατατείνουν στην μεγέθυνση των ανισοτήτων στην Ελλάδα. Δηλαδή, αντί για αναδιανομή
από πάνω προς τα κάτω, έχουμε έμμεση αναδιανομή από κάτω προς τα επάνω.
Το «όλοι
μαζί τα φάγαμε», λοιπόν, και όχι η χρεοκοπία αυτή καθ΄εαυτή είναι αυτό που διαμορφώνει
το σημερινό καθεστώς φτωχοποίησης, ως συνέχεια του αρχικού, του «ατομικού
μηχανισμού διάσωσης». Το «όλοι μαζί τα φάγαμε» είναι που μετατρέπει το συμβάν της
πτώχευσης σε γεγονός, ενοχοποιώντας συνολικά την πολιτική κοινότητα των ελλήνων
και όχι συγκεκριμένες πολιτικές και πολιτικές, όπως και οικονομικές δυνάμεις
και συμπεριφορές.
Γιατί, λοιπόν,
καταρρέει καί ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά τους κεντροαριστερούς και κεντροδεξιούς; Διότι
απέτυχε να ανατρέψει ή έστω να μεταβάλει το «discursive schema» της συντεταγμένης
πτώχευσης της εθνικής μας οικονομίας, το οποίο δομήθηκε πάνω σε μια πολεμικού
χαρακτήρα αθλιότητα, σε μια ενοχή μαζικού χαρακτήρα, σε έναν ανορθολογισμό, σε
μια τιμωρητική παράνοια, στο «όλοι μαζί
τα φάγαμε»! Μα, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ισχυρίστηκε ποτέ πως «όλοι μαζί τα φάγαμε»! Ναι,
αλλά υπό αυτή την ιδέα πολιτεύεται στην πράξη και… αυτό είναι η ιλαροτραγωδία
του!
Στην Ελλάδα
δεν αποδόθηκαν ευθύνες για τη χρεοκοπία – αντίθετα έγινε τεράστια προσπάθεια να
διασκεδαστούν στην πράξη οι ευθύνες με την συνδρομή μάλιστα του Αλέξη Τσίπρα σε
αυτό – και αυτό είναι που διαμορφώνει τέσσερεις καταστάσεις: μεγεθύνει την ανισότητα
και τον αποκλεισμό, ενισχύει την πολιτισμική εξαθλίωση, εξευτελίζει το πολιτικό
σύστημα, γελοιοποιώντας επικίνδυνα τον κοινοβουλευτισμό και προεκτείνει χρονικά
τη κρίση, σε σημείο πρωτοφανές στα ιστορικά χρονικά!...