ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ
Της Νίνας Γεωργιάδου
Μετά από μια πολύμηνη κυοφορία διαδοχικών παλινωδιών, επίσημων δημοσιευμάτων και άλλων τόσων ανακλήσεων, εικασιών τύπου λαγού προς αποκομιδή εντυπώσεων, ηθελημένων ‘διαρροών’, συμβιβαστικών διαβουλεύσεων με την κράτος εν κράτει εκκλησία, πορισμάτων «διαλόγου» προειλημμένων αποφάσεων και όλων αυτών επενδυμένων το περιτύλιγμα της παιδαγωγικής – πάνω απ΄ όλα – αναγκαιότητας, επιτέλους στις 30 του Μάρτη, ημέρα απεργίας των εκπαιδευτικών για τα μαζικά λουκέτα στα σχολεία, ημέρα νέων μαχών στην πολύπαθη Κερατέα, ημέρα ανακοίνωσης τής – τι πρωτότυπο – πιστοληπτικής μας υποβάθμισης και προαναγγελίας της τυπικής μας πτώχευσης από τους οίκους της τραπεζικής ανοχής, ήρθε το Νέο(φιλελεύθερο) Λύκειο. Όχι ως άλμα στον εκπαιδευτικό νεοφιλελευθερισμό αλλά σίγουρα ως ένα επιπλέον σταθερό βήμα.
Αξίζει στο σημείο αυτό να επαναλάβουμε κάτι που έχει ήδη επισημανθεί. Το «νέο σχολείο», με κλάσμα του το «Νέο Λύκειο», ανακοινώνεται λίγο-λίγο, μας έρχεται φέτες-φέτες σα σαλάμι. Το......... ολοήμερο, τα λουκέτα, το 45ωρο Γυμνάσιο, η αξιολόγηση, το ψηφιακό βιβλίο κλπ. Δεν μας αποκάλυψαν με μιας το συνολικό του μεγαλείο, για να μην τρομάξουμε. Μας το χορηγούν σταδιακά γιατί με μιας η δόση θα ήταν θανατηφόρα. Γιατί με μιας, θα φαινόταν η συνολική του ασχήμια και τα επικοινωνιακά τερτίπια θα ήταν αδύναμα.
Το timing της επίσημης παρουσίασης του «νέου λυκείου» πάντως, από τις δύο ασυγχώνευτες κυρίες του υπουργείου, ήταν καλό και συμφέρον σε ό,τι αφορά τη μαζική ψυχολογία, αφού τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας από το 1,8+ δις που πρέπει να μαζέψει άμεσα ο Παπακωνσταντίνου (χωρίς να τα αφαιρέσει από τα 30 νέα σπαρταριστά δις που προικοδότησε στις τράπεζες), με μια νέα δέσμη τσουχτερών περικοπών.
Μετά το μαστίγιο των λουκέτων στα σχολεία, το καρότο του «νέου Λυκείου» φάνταξε προς στιγμή ζουμερό και εύπεπτο.
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ.
Το «Νέο Λύκειο» ήρθε, ως ένα νέο, κλωνοποιημένο υβρίδιο, μια νέα καλλιέργεια σε φτωχό, αλίπαστο, κακοπαθημένο, αποαζωτοποιημένο έδαφος:
- καλλικρατικές συγχωνεύσεις, υποβιβασμοί και λουκέτα στα σχολεία,
- διάλυση 50 εκπαιδευτικών οργανισμών, ανάμεσα στους οποίους ο ΟΣΚ (προς δόξαν των ΣΔΙΤ ή αποχαιρέτα τη σχολική αίθουσα που ήξερες)) και ο ΟΕΔΒ (με παραχώρηση του ψηφιακού βιβλίου στην ιδιωτική πρωτοβουλία μετά από κοινοτική επιδότηση),
- απόλυτη ελαστικοποίηση στις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών (αναπληρωτές κανονικού ωραρίου, αναπληρωτές μειωμένου, ωρομίσθιοι και ΕΣΠΑτζήδες,
- ολοήμερο παιδοφυλακτήριο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, με όρους αναντάμ μπαμπανταμ στο πρόγραμμα, τους εκπαιδευτικούς, τις υποδομές και τη σίτιση.
- νέο διοικητικό μοντέλο του υπερδιευθυντή και του ισοπεδωμένου συλλόγου,
- καλλικρατική κατάτμηση του ενιαίου της εκπαίδευσης και ‘αποκέντρωση’ του τύπου ‘βγάλτε τα πέρα μόνοι σας’,
- δρομολογούμενη, στην πράξη πια, ‘αξιολόγηση» της σχολικής μονάδας και του εκπαιδευτικού,
- δραματική κατρακύλα του προϋπολογισμού για την παιδεία, από το 3,1 στο 2,7%.
Και όλα αυτά μέσα σε μια μόνιμη σαρακοστή για τον κόσμο της δουλειάς, που τραβά την ανηφόρα ενός Γολγοθά με προδιαγραμμένη την τελική σταύρωση (αν δεν βγούμε απ’ τον κύκλο της σιωπής και της αμηχανίας).
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, τα περί μείωσης της υπερεργασίας των εφήβων «που έχουν δικαίωμα στη ζωή», τα περί «κατάργησης της παπαγαλίας» και «ενδυνάμωσης της κριτικής σκέψης», τα περί περιστολής της παραπαιδείας και καλλιέργειας ερευνητικής ικανότητας και «εμβάθυνσης» ήχησαν λιγότερο ερειπιώδη, περισσότερο ζωντανά. Ο κόσμος έχει ανάγκη από ψέματα και αντικατοπτρισμούς, το «Νέο Λύκειο» του τα προσφέρει αν και με χοντροκοπιές.
Κι αφού ράντισαν το ξερό έδαφος με παιδαγωγίζουσες επικλήσεις (δύο ‘πρώτα ο μαθητής’ προς ένα ‘για παιδαγωγικούς λόγους’ το διάλυμα) προσδοκούν τώρα να φυτρώσουν τριαντάφυλλα στο τσιμέντο.
ΠΕΡΙ ΠΕΠΑΤΗΜΕΝΗΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑΣ
Έτσι ζούμε ακόμα μια εκπαιδευτική «μεταρρύθμιση» που πάσχισε να πρωτοτυπήσει αλλά δεν τα κατάφερε. Μια εκπαιδευτική «μεταρρύθμιση» που, όπως και οι προκάτοχές της παρέμεινε ασφυχτικά κλεισμένη στα κάγκελα των εισαγωγικών. Άλλη μια επίφαση. Ακόμη μια ανιαρή επανάληψη της εξανδραποδισμένης πια έννοιας.
Η «μεταρρύθμιση» του μνημονιακού υπουργείου παιδείας (και άλλων χαριτωμένων προσδιορισμών) χρησιμοποίησε κι αυτή τη φορά την παλιά, καλή συνταγή των παραδοσιακών συστατικών. Μια μέτρια έκθεση ιδεών ως πρόλογο με παιδαγωγίζουσες και κοινωνιολογίζουσες επισημάνσεις, περιστροφή περί των άξονα των εισαγωγικών στην τριτοβάθμια εξετάσεων, ολόπλευρη στήριξη στην παραπαιδείας και με νέο μάλιστα φιλόδοξο κλάδο των project makers, φτήνια στις υποδομές και μιζέρια τις δαπάνες.
Μια «μεταρρύθμιση, χλωρίνη. Αυτήν ξέρετε, αυτήν εμπιστεύεστε.
Οφείλουμε όμως να ομολογήσουμε πως η νέα «μεταρρύθμιση» της πολυμεταρρυθμισμένης παιδείας έχει κι αυτή δυο πρωτοτυπίες να πορεύεται:
- Έβαλε χέρι σε όλες τις ηλικίες, από τα πρωτάκια του ολοήμερου μέχρι τους Λυκειόπαιδες. Το εξαιρετικά πρωτότυπο σ’ αυτή τη δια-ηλικιακή προσέγγιση βρίσκεται στο ότι το μικρό της πρώτης Δημοτικού αργεί ακόμη πολύ να ασκήσει το «ιερό» εκλογικό του δικαίωμα, οπότε μπορεί να συμπιεστεί σ’ ένα ωράριο που θα του μάθει από νωρίς πόσα απίδια παίρνει ο σάκος γι αυτούς που πρέπει να δουλεύουν από νύχτα σε νύχτα για να ελπίζουν μόνο ότι μπορεί να επιβιώσουν. Οι νέοι Λυκειόπαιδες όμως είναι σε μόλις τρία χρόνια ψηφοφόροι (άσε που είναι και εν δυνάμει καταληψίες) οπότε το νέο προϊόν λανσαρίστηκε με πολλές επιφάσεις και μερικά bonus (μείον 1-2 ώρες, μείον 1-2 μαθήματα κλπ).
- Ανακάλυψε ότι η «κάτσε καλά, Γεράσιμε» τάχα προώθηση της γενικής παιδείας, με τα 28 πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, ολοκλήρωσε την αποστολή της και, αφού συνέτριψε κάμποσες εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά, έλαβε οριστικά τέλος μπροστά στην επιλογή της απόλυτης πρώιμης εξειδίκευσης, ενώ η επίσης κατά Γεράσιμο πάταξη της «ήσσονος προσπάθειας» αντικαταστάθηκε από την ανάγκη «ισορροπημένης ζωής» της πολτοποιημένης εφηβείας.
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΜΠΝΕΥΣΤΩΝ
Όπως δεν θα αγόραζε ποτέ κανείς ένα λεξικό της Νεοελληνικής αν συγγραφέας του ήταν ο φερόμενος σήμερα ως πρωθυπουργός, ούτε κανείς θα εμπιστευόταν για φύλαξη το πορτοφόλι του στον πορτοφολά του λεωφορείου, έτσι κανένας λογικός άνθρωπος δεν θα περίμενε ποτέ από μια δράκα που εκλέχτηκε στη βάση της εξαπάτησης των αφελών για να ξεπουλήσει τη χώρα και να παραδώσει το λαό της στο δολοφονικό ΔΝΤ, να φέρει αλλαγές στη δημόσια εκπαίδευση που θα προωθούσαν ίσες ευκαιρίες μόρφωσης για όλα παιδιά, θα καθιέρωναν το δωδεκάχρονο υποχρεωτικό σχολείο ή θα έκαναν το Λύκειο αυτόνομη βαθμίδα.
Το «βιογραφικό σημείωμα» των εμπνευστών του «νέου σχολείου» περνά και διαχέεται σε κάθε πράξη τους. Πώς θα ήταν ποτέ δυνατό αυτοί που βγάζουν στο σφυρί το δημόσιο πλούτο, που συμμετέχουν στην «αυγή της Οδύσσειας» με κυνισμό διαλαλώντας την ως μεσοπρόθεσμη επένδυση, που θα ψάχνουν τις κωλότσεπες του άνεργου για να δουν αν δικαιούται το χαρτζιλίκι της ανεργίας, που βάζουν λουκέτο σε εκατοντάδες σχολεία, που διαλαλούν ότι «το μνημόνιο είναι ευτυχία», να εμπνευστούν και να εφαρμόσουν ένα σχολείο δημοκρατίας, γνώσης και γενναιοδωρίας;
Η πολιτική τους είναι μία σε όλους τους τομείς. Ειδικά για ό, τι σχετίζεται με την κοινωνική πρόνοια, οι επιλογές τους κυμαίνονται από την κάθετη συρρίκνωση στην απόλυτη κατάργηση. Ή όπως λέει και η διαφήμιση ‘η υπογραφή τους είναι εγγύηση’.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΟΥΣΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ
Στον πρόλογο του επίσημα δημοσιοποιημένου «Νέου Λυκείου» δεν αποφεύχθηκε η επίκληση στον ΟΟΣΑ (ως διαγωνισμός PISA) από τις οδηγίες του οποίου αντλεί την έμπνευσή του το «μεταρρυθμιστικό» πόνημα για τη δια βίου κατάρτιση, με μέρος της αυτή τη «μεταρρύθμιση». Για μια ακόμη φορά η ηγεσία του υπουργείου παιδείας μας υποβάλλει την ιδέα πως είναι σωστό και πρέπον το αίσθημα της μειονεξίας απέναντι στους Φιλανδούς μαθητές που, αν και έχουν πολύ λιγότερα Λύκεια από μας, σαρώνουν τα βραβεία στον ανωτέρω διαγωνισμό. Δε μας λέει βέβαια τίποτα για το γεγονός ότι το 50% των Φιλανδών εφήβων προωθείται σε τεχνικά σχολεία που δεν συγκαταλέγονται στα λύκεια, ούτε μας γνωστοποιεί την ανακοίνωση των Φιλανδών μαθηματικών για το πολύ χαμηλό επίπεδο των μαθητών τους, που μόνο στον ‘εργαλειακό’ διαγωνισμό PISA μπορεί να πετυχαίνει διακρίσεις.
Όσο για τα κροκοδείλια δάκρυα της συμπιεσμένης εφηβείας, ο φαρισαϊσμός δεν έχει όρια. Η «ισορροπημένη» ζωή κρεμιέται από τη σύμβαση των 560 ευρώ, την καθόλου σύμβαση, τη διετή εργασία ως πρακτική εξάσκηση και τις ελεύθερες απολύσεις.
Και ο ακροβάτης ισορροπεί στο τεντωμένο σχοινί, μόνο που αυτός έχει τουλάχιστον δίχτυ ασφαλείας. Στην υπερπαραγωγή ‘ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ’ , ο σκηνοθέτης επεφύλαξε για τους έφηβους το ρόλο του κασκαντέρ.
Στην Α’ Λυκείου εισάγεται ένας νέος τύπος αρίθμησης, όπου δύο κι ένα δεν μας κάνουν τρία, αλλά μόνο ένα. Έτσι ο ταχυδακτυλουργός της «μεταρρύθμισης» βάζει στο καπέλο δυο κουνέλια και βγάζει ένα. Το κοινό χειροκροτεί.
Φυσική+Χημεία+Βιολογία=1. Αρχαία+Νεοελληνική γλώσσα+Λογοτεχνία=1. Άλγεβρα+Γεωμετρία=1.
Έτσι, με το νέο τύπο άθροισης, τα 16 μαθήματα μειώθηκαν σε 8.
Ξέρουν καλά αυτό το μαθηματικό μοντέλο από την περίπτωση του χρέους. Αυτά που φάγαμε+τα χαριστικά δάνεια στους φίλους μας κρατικοδίαιτους βιομήχανους+οι μίζες για τα υποβρύχια που γέρνουν+οι γενναιόδωρες επιδοτήσεις στις τράπεζες = 1: αυτά που χρωστάτε εσείς.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι 34 ώρες μειώθηκαν σε 32, αναλογικά τόσο μειώθηκαν και τα spreads αλλά αυτό δε συνιστά μεταρρύθμιση της χρηματοπιστωτικής αλητείας.
Στη Β’ Λυκείου η τεχνολογική κατεύθυνση εξαερώνεται και διακτινίζεται στα τεχνικά λύκεια, των οποίων η «μεταρρύθμιση» αναμένεται. Στόχος πάντως η ανατροπή της αναλογίας 25/75 Τεχνικά/Γενικά. Αν και εδώ ποθούμενο είναι το Φιλανδικό 50/50, θα πάμε και σε νέους διακτινισμούς. Και αυτό σωστό και πρέπον. Σε μια χώρα που η συντριπτική πλειοψηφία του λαού της είναι νεόφτωχοι, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών του καλά θα κάνουν να πάνε στη φτηνή κατάρτιση.
Στη Γ’ Λυκείου φυτρώνει μια νέα κατεύθυνση περί τα οικονομικά. Οι προκοπές μας σ’ αυτό τον τομέα σχηματοποιούνται στο σχολείο. Μην πάει χαμένη τόση εμπειρία! Να θεωρητικοποιηθεί και να αποτελέσει γνώση!
Στην τάξη αυτή έχουμε την σχεδόν απόλυτη πρόσδεση στο άρμα των πανελληνίων, προκειμένου να «ισορροπήσει» επιτέλους ο κακοπαθημένος έφηβος. Εδώ τα spreads του ωραρίου αυξάνονται ελαφρά αλλά όχι ανησυχητικά.
Ως γενικά συμπεράσματα:
- Η παπαγαλία περικόπτεται δραστικά, αφού το νέο, αγγλοσαξωνικού τύπου, μοντέλο προβλέπει σαρωτικά την πολλαπλή επιλογή ως πανάκεια. Έτσι η παπαγαλία αντικαθίσταται από τον πιθηκισμό, με δεδομένο ότι βάσει πιθανοτήτων και μια μαϊμού μπορεί με 12% ποσοστό επιτυχίας να πάρει άριστα στα multiple choice.
- Η ερευνητική εργασία φέρνει μια πνοή ευρωπαϊσμού στο «νέο λύκειο». Εκατοντάδες εργασίες εκπονούνταν κάθε χρόνο στο Λύκειο με πολύ σημαντικό περιεχόμενο αλλά αποσυνδεμένες από τη βαθμολογία. Υπήρχε δηλαδή και κάτι που τα παιδιά έκαναν με μεράκι, χωρίς το μπαμπούλα του βαθμολόγιου και γι αυτόν ακριβώς το λόγο ήταν γνήσια δουλειά των παιδιών. Τώρα βαφτίζονται «μικρές πτυχιακές» μπαίνουν στην κρισάρα και γίνονται αντικείμενο βαθμοθηρίας. Αυτό συνιστά πρόοδο. Με αυτά τα χαρακτηριστικά τα «projects» γίνονται εύκολα αντικείμενο συναλλαγής.
Τώρα αν κλείνουν άμεσα οι βιβλιοθήκες των σχολείων αντί να εμπλουτίζονται και να πολλαπλασιάζονται, αν δεν προβλέπονται νέα βιβλία και αν γενικώς η έρευνα στην πτωχευμένη μπανανία παύει να επιδοτείται, αυτά αποτελούν απλώς λεπτομέρειες. Όπως λεπτομέρεια αποτελεί και η παρότρυνση στο επίσημο κείμενο για αναζήτηση υλικού μέσω του διαδικτύου. Η χαρά του paste-copy, με λεκτικές μικροαλλαγές και μπόλικο ανακάτεμα.
Όσο για την ερευνητική εργασία στα Αγγλικά με δεδομένες μάλιστα τις θεματικές ενότητες, απορίας άξιο ποιος θα είναι ο διορθωτής-αξιολογητής δεδομένου ότι ο βαθμός τους έχει και μια βαρύνουσα σημασία.
- Η παραπαιδεία περιστέλλεται και σταδιακά εξαφανίζεται ως δια μαγείας αφού η ύλη δεν είναι προκαθορισμένη. Ακριβώς δηλαδή ότι έγινε στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, όπου, με αξιοθαύμαστη ετοιμότητα, τα φροντιστήρια κυκλοφόρησαν ακριβοπληρωμένα συνοπτικά εγκόλπια γενικής ύλης. Κάτι οδηγούς επιτυχίας δηλαδή, νέου τύπου περιληπτικά λυσάρια κομποστοποίησης της ύλης και απόδοσής της ως εύπεπτης προπατζίδικης επιλογής ή κλειστού τύπου περιληπτικής αναπαραγωγής. Επιπλέον, αξιοθαύμαστο είναι το γεγονός πώς ο προς «εξισορρόπηση» έφηβος σχολάει πιο ενωρίς από το πρωτάκι του δημοτικού, δεν παρατείνει την παραμονή του στο σχολείο ούτε καν με πρόσθετη διδακτική στήριξη κι έτσι ελεύθερος παρακολουθεί την απογευματινή ζώνη του διπλανού φροντιστήριου.
- Το προπανεπιστημιακό έτος, οι συντελεστές βαρύτητας που θα ορίζονται από τα πανεπιστήμια και ενδεχομένως, όπως ανακοινώθηκε, η συμμετοχή των πανεπιστημιακών στα θέματα των εξετάσεων, δίνει απλόχερα τη δυνατότητα μιας νέας αποικίας στην παραπαιδεία – όπως λέει και ο Κάτσικας – με τριτοβάθμια χαρακτηριστικά. Ανεβασμένα πράματα!
Με μια κουβέντα, το «Νέο Λύκειο» αποτελεί μια βαθμίδα δεμένη απ’ το λαιμό με την πρώιμη εξειδίκευση, τη βαθμοθηρία, την παραπαιδεία, την εισαγωγή στην τριτοβάθμια.
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ‘ΚΑΛΑ, ΤΙΠΟΤΑ ΠΙΑ ΔΕΝ ΣΑΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΕΙ;’
Προσωπικά αισθάνομαι πολύ ικανοποιημένη.
Όταν ένα σχολείο κλείνει, αυτό συνιστά πρόοδο. Όταν 1933 σχολεία κλείνουν, συγχωνεύονται ή υποβιβάζονται, αυτό συνιστά πρόοδο στην 1933η.
Όταν βλέπω τα πρωτάκια να έχουν σιχαθεί το σχολείο, πριν καλά-καλά ξεκινήσουν, αυτό συνιστά έγκαιρο ενσχολισμό.
Όταν βλέπω συναδέλφους μου να χαίρονται γιατί οι ώρες της συντεχνίας δεν θίχτηκαν, χαίρομαι κι εγώ.
Όταν το παιδαγωγικό ινστιτούτο προτείνει 45ωρο στο Γυμνάσιο, χωρίς καν ενισχυτική, θαυμάζω και σεμνύνομαι.
Όταν ακούω για το ψηφιακό βιβλίο που θα χορηγείται από τον ιδιώτη-κοινοτικά επιδοτούμενο, αποσβολώνομαι.
Όταν ακούω για το σχολείο «χωρίς τοίχους», κρυώνω προκαταβολικά αλλά θα πάρω μαζί μου ζακέτα.
Όταν ακούω ότι η ψυχρή σχολική αίθουσα θα αντικατασταθεί από την πράσινη, διαφωνώ λίγο στο χρώμα αλλά λέω ότι δεν μπορούμε να τα ‘χουμε όλα.
Όταν ακούω για το ψηφιακό φροντιστήριο που πατάς ένα κουμπίκαι βγαίνει μια χοντρή και λέει στα παιδάκια νίξ φαΐ, λέω ‘πού έφτασε η επιστήμη’!
Όταν ακούω λόγους ατέλειωτους ύμνους και κρότους
όταν ακούω να μιλούν για την ελευθερία
για νόμους ευαγγέλια για μια ζωή με τάξη
όταν ακούω να γελούν
όταν ακούω πάλι να μιλούν εγώ (πια δε) σωπαίνω.
όταν ακούω να μιλούν για την ελευθερία
για νόμους ευαγγέλια για μια ζωή με τάξη
όταν ακούω να γελούν
όταν ακούω πάλι να μιλούν εγώ (πια δε) σωπαίνω.
Έτσι, ζούμε μια ακόμα «μεταρρύθμιση»! Παρασυρμένη από το παιδικό άσμα, κλείνω με τη δεύτερη στροφή του.
Θα πάω να το πωκι ας μου βγει σε κακό,πως είσαστεσυνένοχες, συνένοχες κι οι δυο!
Νίνα Γεωργιάδου
http://www.youtube.com/user/ninageor