Γράφει ο Κωνσταντίνος Σπ. Δρακάτος
Νομίζω
ότι είναι καιρός να αρχίσουμε σιγά-σιγά
να μαθαίνουμε κρίσιμες λεπτομέρειες
που αφορούν την εξέλιξη της Οικονομίας
μας, τα τελευταία 30 χρόνια και που
απαντούν στα σημερινά, αγωνιώδη, ερωτήματά
μας: "γιατί φτάσαμε σ' αυτή την
κατάντια". Γιατί έτσι, ίσως, καταλάβουμε
ότι αυτή η κατάληξη δεν ήταν τυχαία
ούτε και υπόθεση ενός, πέντε, ή δέκα
ετών. Ήταν μια προδιαγεγραμμένη πορεία,
προς το ΔΝΤ και την Τρώικα, που είχε
αρχίσει, σε "θεωρητικό", επίπεδο
το 1974 και μπήκε σε πλήρη "εφαρμογή"
από το 1981.
Ιστορία
1η.
Το 1983, - εποχή της εθνοσωτηρίου ”αλλαγής”-
ιδρύθηκε ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης
Επιχειρήσεων (ΟΑΕ). Την καταστροφική
επίδραση αυτού του Οργανισμού τα πρώτα
χρόνια της λειτουργίας του, στην Οικονομία
της χώρας μας, περιέγραψε ο κ. Γ. Καραμανώλης
με άρθρο του στην "Ελευθεροτυπία"
της 15ης Ιανουαρίου 1997. Διαπίστωνε τότε,
ότι στο διάστημα των 13-14 ετών του ΟΑΕ,
οι ”υπό ανασυγκρότηση” επιχειρήσεις
είχαν χρησιμοποιηθεί για την προσέλκυση
ψηφοφόρων, είχαν δημιουργήσει χρέη και
υψηλό κόστος παραγωγής, είχαν επηρεάσει
αρνητικά, μέσω του αθέμιτου ανταγωνισμού,
τον υπόλοιπο παραγωγικό ιστό της χώρας,
οι δε επικεφαλής των, φρόντιζαν πιο
πολύ την καρέκλα τους, παρά την εξυγίανση
των εταιριών του. Παραθέτω αυτούσιες,
ολόκληρες παραγράφους του άρθρου αυτού,
για να μην θεωρηθεί ότι "απομονώνω"
λέξεις ή.......... φράσεις, προκειμένου να οδηγήσω
σε εσφαλμένα συμπεράσματα τον αναγνώστη.
Για
αυτόν τον αμαρτωλό ΟΑΕ, λοιπόν, ο
Καραμανώλης γράφει: "Την
περίοδο 1984-85, 44 ελληνικές βιομηχανικές
επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και
ορισμένες πολύ σημαντικές για τους
αντίστοιχους κάδους, υπήχθησαν στις
διατάξεις του νόμου 1386/83, με στόχο να
αποτραπεί η έξοδός τους από το παραγωγικό
δυναμικό και να εξυγιανθούν. Μηδενική
εξυγίανση. Οι επιχειρήσεις αυτές
απασχολούσαν περί τα 30.000 άτομα, δηλαδή
το 5-8% του συνολικού εργατικού δυναμικού
της ελληνικής μεταποίησης, κάλυπταν δε
το 13% της εγκατεστημένης ισχύος της
ελληνικής βιομηχανίας. Από αυτές, 23
οδηγήθηκαν σε εκκαθάριση, ενώ για τις
υπόλοιπες μετοχοποιήθηκαν χρέη 210
δισεκατομμύρια, ποσό τεράστιο για εκείνη
την εποχή. Το 1990, περίπου 28 επιχειρήσεις,
που υπάγονταν στον ΟΑΕ, απασχολούσαν
περί τα 26.000 άτομα".
Και
παρακάτω:
"Αυτό
σημαίνει ότι -εκτός από επενδύσεις που
δεν πραγματοποιήθηκαν και χρηματοοικονομικά
έξοδα που εξακολουθούσαν να τις
επιβαρύνουν- το ίδιο το κόστος παραγωγής
τους ήταν πολλές φορές απαράδεκτα
υψηλό. Και αυτό, ως συνέπεια του
πλεονάζοντος προσωπικού, σε σχέση με
τα κόστη που επιτρέπουν οι τιμές της
αγοράς και τα μερίδια ζήτησης (ΟΑΕ, Τμήμα
Μελετών, 1990-91)".
Αναφέρεται
επίσης στις προεκλογικές προσλήψεις
του 1985 και στις αμέσως μετά απολύσεις
και γράφει: "Ένα
χρόνο μετά τις εκλογές του 1985 και κατά
τα χρόνια εφαρμογής του σταθεροποιητικού
προγράμματος Σημίτη (1985-87) είχαμε 6.000
απολύσεις στις προβληματικές επιχειρήσεις
του ΟΑΕ, γα να φτάσουμε στο 1989 (παραμονές
εκλογών πάλι), όπου παρατηρούμε κατακόρυφη
αύξηση του προσωπικού των προβληματικών
επιχειρήσεων του ΟΑΕ (ΟΑΕ, Τμήμα Μελετών,
1990)". Μία λοιπόν από τις νοοτροπίες
των κυβερνήσεων της δεκαετίας του '80
είναι η χρήση των προβληματικών
βιομηχανιών για προσέλκυση ψηφοφόρων"
(και
δεν το ξέραμε)
και
παρακάτω: "...θα
πρέπει να υπενθυμίσουμε τη συμπεριφορά
του τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας
κ. Αρσένη, ο οποίος καλούσε με ντουντούκες
-στα προαύλια των εργοστασίων- του
εργαζόμενους να κοινωνικοποιήσουν την
προβληματική επιχείρηση στην οποία
εργάζονταν"
(μήπως πλήρωνε από την τσέπη του το
κόστος;).
Ο
Καραμανώλης αναφέρεται, φυσικά και στην
περίοδο της ΝΔ (1990-93), όπου φαίνεται ότι
και αυτή συμμετείχε στο party (ήρθε η σειρά
τους να ανασυγκροτήσουν κι' αυτοί
την...τσέπη τους) και γράφει: "...την
τριετία 1990-93, επί φιλελεύθερης Νέας
Δημοκρατίας,... διορισμένοι κυβερνητικοί
πρόεδροι προβληματικών επιχειρήσεων,
αντί να εργαστούν για την ιδιωτικοποίηση
εξυγίανση των επιχειρήσεων, όπου
τοποθετήθηκαν, τελικά "ιδιωτικοποίησαν"
μόνο την καρέκλα του πάνω στην οποία
κάθισαν, αυξάνοντας έτσι την οικονομική
εξαθλίωση της επιχείρησης και επιβαρύνοντας
ακόμη περισσότερο τον Έλληνα φορολογούμενο.
Τώρα
ποιος πλήρωσε και πληρώνει ακόμα, το
”μάρμαρο”, που μέχρι το τέλος του 1996,
είχε φτάσει στο συνολικό ποσό του ενός
τρισεκατομμυρίου δραχμών
(μόνο;). Μα φυσικά, οι φορολογούμενοι.
Και το σημαντικότερο: Όχι μόνο σπαταλήθηκαν
”τζάμπα και βερεσέ”, χρήματα που δεν
είχαμε, αλλά με τον αθέμιτο ανταγωνισμό
που δημιουργήθηκε, καταστράφηκαν
βιομηχανίες του ιδιωτικού τομέα. Ήταν
ένα από τα κόστη του σοσιαλιστικού
μετασχηματισμού, παπ-ανδρεϊκού τύπου,
που ακόμα πληρώνουμε και θα πληρώνουμε
για πολλά χρόνια. Και δεν ήταν μόνο αυτά.
Έτσι
άρχισε η "ανασυγκρότηση" που
κατέληξε σε...κατεδάφιση, τώρα ποια.
Ιστορία
2η.
Τον
Ιούνιο του 1990, ο καθηγητής Ξενοφών
Ζολώτας, πρωθυπουργός της Οικουμενικής,
από τον Νοέμβριο του 1989 μέχρι τον Απρίλιο
του 1990, είχε επισκεφθεί, μετά την αποχώρησή
του από την πρωθυπουργία, τα γραφεία
του Οικονομικού Ταχυδρόμου. Εκεί και
σε σχετική ερώτηση του δημοσιογράφου
κ. Ι. Μαρίνου, είχε απαντήσει: "Προσπάθησα,
στις 3 Ιανουαρίου (1990)
να πω στους Αρχηγούς ότι δεν πάει άλλο.
Τους παρουσίασα ένα σχέδιο με προτάσεις
για τη λήψη επειγόντων συμπληρωματικών
μέτρων, γιατί
είχα συγκλονισθεί από τα τεράστια
ακάλυπτα μηνιαία ελλείμματα του δημοσίου
τα οποία δεν υπήρξαν ποτέ άλλοτε και
είχαν αρχίσει μέσα στο 1989" (η
υπογράμμιση δική μου).
Στην
επόμενη ερώτηση
του δημοσιογράφου: Τα γνωρίζατε αυτά
πριν αναλάβετε Πρωθυπουργός; Η απάντηση
ήταν:
"Όταν ανέλαβα την Κυβέρνηση και ζήτησα
να πληροφορηθώ πόσα είναι τα μηνιαία
ελλείμματα, μου εδηλώθη "περίπου 80
δισεκ.". Δεν ήξεραν ακριβώς. Και βρέθηκε
ο Νοέμβριος με 150 και ο Δεκέμβριος με
350 δισεκ. Τερατώδες άνοιγμα. Το
γενικό έλλειμμα το ξέραμε. Ήταν πολύ
μεγάλο και ανήρχετο σε τρισεκατομμύρια
(η υπογράμμιση δική μου).
Πέρυσι ήταν 2 περίπου. Αλλά παγίως
εκαλύπτετο από τις δεσμεύσεις των
τραπεζικών καταθέσεων που ήταν 38% και
τις ανεβάσαμε στο 40%. Περιορίζαμε
σιγά-σιγά τη χρηματοδότηση του ιδιωτικού
τομέα κατ' αυτό τον τρόπο, αλλά εν πάση
περιπτώσει βρίσκαμε πόρους. Εκεί
όμως που είχε φτάσει το ακάλυπτο έλλειμμα
τον τελευταίο καιρό, ούτε η Τράπεζα της
Ελλάδος το ήξερε, ούτε ο υπουργός των
Οικονομικών. Κανείς δεν το ήξερε. Το
διανοείσθε αυτό εν έτει 1989";
(η υπογράμμιση δική μου).
Δύο
φράσεις κλειδιά για να κατανοήσουμε το
σήμερα:
"Κανείς
δεν το ήξερε".
και
"Το διανοείσθε αυτό εν έτει 1989";
Μα και σήμερα, 22 χρόνια μετά, ακόμα κανείς
δεν ξέρει, ούτε καν αυτοί που όλα αυτά
τα χρόνια ήταν στα πράγματα! Ως προς το
ερώτημα, αν το διανοούμεθα "εν
έτει...2010", φυσικά και δεν το διανοούμεθα,
αλλά τι νόημα έχει αυτό; Σημασία έχει
αν το διανοούνται αυτοί που πρέπει να
διανοούνται, αλλά γι' αυτούς στην
κυριολεξία... πέρα βρέχει!
Σ'
ένα άλλο σημείο της συνέντευξης, είχε
ερωτηθεί ο Ζολώτας, εάν είχαν τηρηθεί
τα συμφωνηθέντα μεταξύ των κομμάτων,
στην βάση των οποίων θα λειτουργούσε η
Οικουμενική
κυβέρνηση. Η απάντηση είναι άκρως
διαφωτιστική και το νόημα διδακτικό.
"Εγώ",
λέει ο Ζολώτας, "στις
3 Ιανουαρίου (1990)
και μετά στις 10 Ιανουαρίου τους εξήγησα
πώς θα εξελίσσετο το άνοιγμα των δημοσίων
εισπράξεων και πληρωμών (καληώρα)
και του ισοζυγίου πληρωμών εάν δεν
λαμβάνοντο αμέσως ριζικά μέτρα. Η
απάντηση ήταν αρνητική
(η υπογράμμιση δική μου).
Όταν τελειώσαμε και κάναμε δηλώσεις
στην τηλεόραση, οι δημοσιογράφοι με
ρώτησαν: "Γιατί δεν παραιτείσθε, αφού
υποβάλλατε μέτρα που δεν έγιναν δεκτά;"
Το σκέφτηκα πάρα πολύ. Προβληματιζόμουν
σοβαρά να φύγω. Και πολλοί δικοί μου
άνθρωποι επίσης μου είπαν να παραιτηθώ.
Ξέρετε όμως τι συνέβη; Μου είπαν οι τρεις
αρχηγοί: "Μην φύγεις, γιατί αλλιώς
πρέπει να κάνουμε εκλογές αμέσως. Τέλος
πάντων, θα βοηθήσουμε όσο μπορούμε και
εμείς". Αμφιταλαντεύθηκα και αποφάσισα
να παραμείνω μέχρι τις εκλογές και να
τηρήσω την αρχική μου υπόσχεση να
φθάσουμε σ' αυτές μέσα σ' ένα κλίμα
εμπιστοσύνης και ηρεμίας".
Προσέξτε την φράση: "Η απάντηση ήταν
αρνητική". Μέσα σε τέσσερις λέξεις
βρίσκεται το μυστικό της κακοδαιμονίας
αυτού του τόπου. Είναι οι πολιτικοί
ηγέτες και αρχηγοί, που είναι ανίκανοι
να αντιληφθούν την κρισιμότητα μιας
κατάστασης του κράτους και πολύ μικροί
για να αναλάβουν τις ευθύνες κρίσιμων
αλλά αναγκαίων αποφάσεων. Γιαυτό άλλωστε
έφεραν το ΔΝΤ και την Τρώικα. Για να
κάνουν την δουλειά που δεν μπορούσαν
και δεν μπορούν να κάνουν αυτοί. Απόδειξη
ότι σε κάθε βήμα τους επικαλούνται το
Μνημόνιο και όχι σε δικούς τους σχεδιασμούς
και αποφάσεις!
Σε
μία άλλη ερώτηση, ...μήπως θα ήταν δυνατή
η λύση των προβλημάτων αυτών, αν
συνεργαζόταν μόνο η ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ ως
συγγενέστερα, έστω κι' αν ισχυρίζεται
το ΠΑΣΟΚ ότι είναι συγγενέστερο κόμμα
με την Αριστερά, ο Ζολώτας είχε απαντήσει:
"Η
Αριστερά ήταν ιδεολογικά προσανατολισμένη
σε διαφορετική κατεύθυνση. Και λέει η
Αριστερά ότι "εμείς είμαστε εδώ για
να προστατεύσουμε τα συμφέροντα των
εργαζομένων". Ο κ. Φλωράκης είναι
ειλικρινής και γνωστικός άνθρωπος που
εκτιμώ ιδιαίτερα. Μπορείτε να συζητήσετε
μαζί του, δεν είναι φανατικός. Του
παρατήρησα λοιπόν: "Κοιτάξτε, αν
αφήσουμε την κατάσταση και χειροτερεύσει
θα σημειωθεί τελικά μεγάλος πληθωρισμός,
οπότε οι εργαζόμενοι θα την πληρώσουν
πρώτοι". Άλλωστε υπάρχουν και οι
εξελίξεις στην Ανατολική Ευρώπη που
δείχνουν το δρόμο. Βέβαια και η Αριστερά
στην Ελλάδα έχει κάνει μια σημαντική
θετική στροφή, αλλά φαίνεται ότι ακόμα
είναι στην αρχή. Υπήρχε όμως αυτή η
μεγάλη διαφορά απόψεων που δυσκόλευε.
Αυτό αποδείχθηκε και στην Κυβέρνηση
Τζανετάκη. Για το θέμα των Κυβερνήσεων
συνεργασίας, όπως είχα πει και στην
συνέντευξή μου στην Ένωση Ανταποκριτών
Ξένου Τύπου, είναι θέμα του ελληνικού
λαού να αποφασίσει. Πάντως τα δύο μεγάλα
κόμματα εδώ και τρία χρόνια άρχισαν να
συγγενεύουν, αλλά δεν το έχουν
συνειδητοποιήσει ακόμα.
Αυτά,
προς το παρόν, για να συλλογιστούμε και
να κατανοήσουμε, επί τέλους, από πότε,
πως και ποιοι "προηγούμενοι",
διαχρονικά και διακομματικά, έστρωναν
το χάλι στο ΔΝΤ και την Τρώικα. Όσο γι'
αυτούς που ονειρεύονται συμμαχικές
κυβερνήσεις, η ιστορία διδάσκει ότι
είναι χρήσιμες μόνο όταν τα κόμματα
σκέπτονται
εθνικά και όχι κομματικά και μέχρι
τότε... . Γκέγκε;!
Υ.Γ.1
Σαν κερασάκι στην φτωχή και αν υπάρχει
κι' αυτή, εορταστική τούρτα, θα παραθέσω
ένα μέρος από το σχόλιο "Περί
σοβαρότητας" του ΚΡΙΤΟΒΟΥΛΟΥ στον
Οικονομικό Ταχυδρόμο του Ιουλίου 1990,
το οποίο αν και αναφέρεται στα ποδοσφαιρικά
πράγματα της εποχής εκείνης, είναι
διαχρονικό και άκρως "διδακτικό",
αν θέλουμε να διδαχθούμε, φυσικά. Γράφει:
"Πολύ
λιγότερη σοβαρότητα δείχνει ολόκληρη
η Κυβέρνηση (ΝΔ,
προσθέτω εγώ) όταν
αναλαμβάνει με εγγύηση του δημοσίου τα
χρέη των ποδοσφαιρικών ομάδων. Ώστε
έτσι κυρία Κυβέρνηση (επαναλαμβάνω
ΝΔ) και
αποσιωπώντα επίσης αναισχύντως κόμματα
της αντιπολιτεύσεως (ΠΑΣΟΚ
και "άλλες δημοκρατικές δυνάμεις",
προσθέτω εγώ). Η
χώρα περνάει δεινή οικονομική κρίση,
τα ελλείμματα του δημοσίου ξεπερνάνε
τα 3 τρισεκατομμύρια,
δανειζόμαστε
από το εσωτερικό και το εξωτερικό για
να πληρώνονται μισθοί και συντάξεις
(είδες
οι "προηγούμενοι"; λέω εγώ), κι'
εσείς χαρίζετε ουσιαστικά τα χρέη των
ποδοσφαιρικών ομάδων και επιπλέον
δίνετε το πράσινο φως στους Προέδρους
των ΠΑΕ (που μερικοί είναι υπόδικοι του
κοινού ποινικού δικαίου) να αγοράζουν
με εκατοντάδες εκατομμύρια δραχμές σε
συνάλλαγμα αλλοδαπούς ποδοσφαιριστές
για να εξωθούν τους χούλιγκανς και να
κάνουν λίμπα τα γήπεδα, τις βιτρίνες
και τα τραίνα. Και λίγη ντροπή κύριοι
της Κυβερνήσεως" (ναι,
σιγά, λέω εγώ).
Υ.Γ.2
Λεπτομέρεια: Τότε, δηλαδή την περίοδο
1981-93, ο κ. Γ. Παπανδρέου είχε υπηρετήσει
ως υπουργός Παιδεία και Εξωτερικών,
στις κυβερνήσεις Α.Παπανδρέου, του
σοσιαλιστή 3ου δρόμου. Άρα ήξερε και
πολύ καλά. Ο κ. Α. Σαμαράς είχε υπηρετήσει
ως υπουργός Εξωτερικών, στην κυβέρνηση
Κ. Μητσοτάκη, του φιλο-φιλελεύθερου. Άρα
κι' αυτός ήξερε επίσης καλά. Τότε έβλεπαν
που πάει η...δουλειά και δεν έλεγαν
τίποτα. Τώρα γιατί μιλάνε και γιατί να
τους πιστέψουμε, τώρα;