Γράφει ο Μιχάλης Καρλής
" Λίγο να σηκωθούμεΛίγο ψηλότερα
Λίγο,ακόμα θα ιδούμε
τα μάρμαρα να λάμπουν ,να λάμπουν στον ήλιο.. "
Τα μαθηματικά είναι ένα νοητικό δημιούργημα της ανθρώπινης ευφυϊας και φαντασίας.
Σύμφωνα με το Πυθαγόρα η φύση εκφράζεται με αριθμούς.
Τα μαθηματικά κατά αρχάς είχαν αφετηρία την αισθητή πραγματικότητα,και δημιουργήθηκαν για να εξυπηρετήσουν πρακτικές ανάγκες ,έτσι δημιουργήθηκε η Γεωμετρία από του Αρχαίους Έλληνες για να ............
εξυπηρετήσει τις ανάγκες της καθημερινότητας και μετέπειτα της αρχιτεκτονικής.
Με τη πάροδο των αιώνων τα μαθηματικά απομακρύνθηκαν από τον αισθητό κόσμο και κατέληξαν να είναι ένα καθαρά αφηρημένο νοητικό δημιούργημα.
Τα αφηρημένα αυτά μαθηματικά είναι δυσνόητα και καθόλου προσεγγίσιμα από το κοινό νου.
Ένας μεγάλος υπηρέτης των αφηρημένων μαθηματικών με πίστη όμως ότι θα πρέπει να εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες επίλυσης των προβλημάτων της επιστήμης και της τεχνολογίας είναι ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή δάσκαλος του Αλβέρτου Αϊνστάιν.
Ήταν γόνος οικογένειας από τη Κωνσταντινούπολη με καταγωγή από τη Βύσσα της Θράκης,γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1873 όπου ο πατέρας του ήταν πρεσβευτής της Τουρκίας.Έδειξε από νωρίς τη κλίση στα μαθηματικά αλλά ο πατέρας του έλεγε για τα μαθηματικά "επάγγελμα χωρίς μέλλον" και γιαυτό τον προέτρεψε να σπουδάσει στο τμήμα μηχανικών της στρατιωτικής Ακαδημίας όπου πήρε το βαθμό του ανθυπολοχαγού του μηχανικού το 1895.
Το 1897 τον βρίσκει στη Αίγυπτο βοηθό Μηχανικού στο φράγμα του Ασουάν στο Νείλο.
Μέχρι αυτό το χρονικό διάστημα συμμετέχει σε μαθηματικούς διαγωνισμούς και συνεχίζει να μελετά μαθηματικά.
Στην Αίγυπτο συνειδητοποιεί ότι η δουλειά του Μηχανικού δεν ήταν αυτό που επιθυμούσε στη ζωή του.Εγκαταλείπει το επάγγελμα του μηχανικού και πάει στη Γερμανία να σπουδάσει μαθηματικά.
Έχει δασκάλους διάσημους μαθηματικούς όπως ο Χέρμαν Σβάρτς.Το 1902 πάει στο πανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν για διδακτορικό με θέμα "περί ασυνεχών λύσεων στο λογισμό των μεταβολών" ,όπου διδάσκουν οι διασημότητες των μαθηματικών Χίλμπετρ και Μινκόφσκι.Το 1905 διδάσκει πλέον στο πανεπιστήμιο ως υφηγητής.
Αναζητά εργασία σε Ελληνικό πανεπιστήμιο και το Ελληνικό κράτος του προσφέρει θέση ελληνοδιδάσκαλου σε επαρχιακό σχολείο.Απογοητευμένος ταξιδεύει Παρίσι γνωρίζεται με διασημότητες των μαθηματικών όπως ο Πικάρ και ο Πουανκαρέ.
Το 1909 είναι καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Ανόβερου.
Είχε ασχοληθεί επι 10 χρόνια με αφηρημένα μαθηματικά είχε έρθει η ώρα να τα εφαρμόσει στη πράξη μια και είχε παρελθόν μηχανικού.
Δημοσιεύει εργασία με θέμα "Ερευνα επί των βάσεων της Θερμοδυναμικής" όπου περιέχεται και η περίφημη στο κόσμο των Φυσικών "η Αρχή Καραθεοδωρή" που την αναφέρω για ιστορικούς λόγους.
"Σε κάθε κατάσταση θερμοδυναμικής ισορροπίας ενός συστήματος υπάρχουν μερικές απείρως γειτονικές καταστάσεις ισορροπίας στις οποίες δεν μπορούμε να φτάσουμε με αδιαβατικές μεταβολές"
Οταν μιλούσε για το θεώρημα του έλεγε "Σύμφωνα με το θεώρημα που έχω τη τιμή να φέρω το όνομα του".
Το 1918 γίνεται καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου αντικαθιστώντας το μεγάλο μαθηματικό Χέρμαν Σβάρτς.Αντιλαμβάνεται τη μεγάλη αξία του θεωρήματος του Σβάρτς το αξιοποιεί και το μετονομάζει σε "λήμμα του Σβάρτς",και έτσι είναι πλέον γνωστό διεθνώς στο κόσμο των μαθηματικών.
Το 1920 συμμετέχει με τη προτροπή του Ελευθερίου Βενιζέλου στη δημιουργία Πανεπιστημίου στη Σμύρνη.
Το 1922 η Μικρασιατική καταστροφή τον βρίσκει στη Σμύρνη δεν φεύγει, ως δημόσιος υπάλληλος με άλλη αίσθηση του καθήκοντος προσπαθεί να περισώσει ότι ο πάμφτωχος ελληνικός λαός του είχε εμπιστευθεί,τη βιβλιοθήκη και όργανα φυσικής που υπάρχουν ακόμα στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Από το 1922 έως το1924 είναι καθηγητής στο Πολυτεχνείο στο τομέα των μαθηματικών και της μηχανικής.
Το 1924 η μητέρα πατρίδα διώχνει πάλι το παιδί της,εγκαταλείπει την Ελλάδα και γίνεται καθηγητής στο Πανεπιστημίου του Μονάχου διάδοχος του μεγάλου μαθηματικού Λίντεμαν.
Στο Μόναχο είχε προσκληθεί από το μεγάλο της επιστήμης της δομής του ατόμου , Ζόμερφελντ.
Ο οποίος είχε πει: "το Πανεπιστήμιο του Μονάχου είναι αρκετά μεγάλο για να έχει τη πολυτέλεια ενός Καραθεοδωρή".
Υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Βερολίνου,Μονάχου,Γκέντιγκεν,Κολωνίας,Αθηνών,Ρώμης.
Το έργο του μεγάλο.Λογισμός των μεταβολών,Σύμμορφες απεικονίσεις,μερικές διαφορικές εξισώσεις,πραγματικές συναρτήσεις,μιγαδικές συναρτήσεις,γεωμετρική οπτική,θερμοδυναμική,θεωρία συνόλων,πολυδιάστατοι χώροι,αστρονομία.
Αποδεικνύει το θεώρημα του Πουανκαρέ.
Στις εργασίες του στην οπτική βασίζεται η κατασκευή ενός από τα τηλεσκόπια στο Αστεροσκοπείο του Πάλομαρ.
Θεωρείται ο δάσκαλος του Αϊνστάιν ,διότι ο Αϊνστάιν βασίστηκε στις εργασίες του και δημιούργησε την ειδική θεωρία της σχετικότητας.
Ο Αϊνστάιν βρέθηκε στην ανάγκη να δεχθεί το τετραδιάστατο χωροχρόνο,εδώ ζήτησε τη βοήθεια του Καραθεοδωρή, όπως φαίνεται απο την αλληλογραφία του Αϊνστάιν προς το Καραθεοδωρή που αποκάλυψε η κόρη του μετά το θάνατο του.
Η συμβολή του στη Θεωρητική Φυσική είναι τεράστια διότι συνέβαλε στη μαθηματική θεμελίωση τομέων της φυσικής όπως η γεωμετρική οπτική,η θερμοδυναμική,η μηχανική,η σχετικότητα.
Έχει 232 εργασίες δημοσιευμένες οι 162.
Ήταν Ελληνολάτρης και Αρχαιολάτρης.Στο σπίτι δεν επέτρεπε άλλη γλώσσα εκτός από τα Ελληνικά.
Πέθανε στο Μόναχο το 1950 όπου και ο τάφος του.
Προσωπικότητα άγνωστη στην Ελλάδα για πολλά χρόνια, τα τελευταία χρόνια έγινε προσπάθεια να γίνει γνωστό το έργο του στο ευρύ κοινό.
Το 1994 το Ελληνικό κράτος τον τίμησε με την έκδοση γραμματοσήμου.
Δεν πλούτισε από την επιστήμη του ,αλλά ήθελε η επιστήμη του να πλουτίζει.
Πηγή πληροφοριών η 5 τομη έκδοση του έργου του από τη Βαυβαρική Ακαδημία Επιστημών.
Η ανάρτηση αφιερώνεται στο φίλο Δημήτρη,που τα καράβια του μου θυμίζουν τα πνευματικά ταξίδια που έκανα και τα πραγματικά που δεν έκανα.
Μιχάλης Καρλής